سالمندان مبتلا به آلزایمر یا فراموشی چه رفتاری از خود بروز می دهند؟ چگونه می توان پیشرفت این بیماری را کند کرد؟ اطرافیان چگونه باید با آنها رفتار کنند تا رضایت آنها را جلب کنند؟ آیا پرستاری سالمندان مبتلا به آلزایمر نیاز به آموزش خاصی نیاز دارد؟ شاید شما در خانواده خود سالمند مبتلا به آلزایمر داشته باشید و یا این سوالات برای شما نیز پیش آمده باشد.
بیماری آلزایمر یا فراموشی نوعی اختلال مغزی است که طی آن در توانایی های مرتبط با مغز مشکلاتی ایجاد می شود. از این مشکلات می توان به اختلال در تکلم و صحبت کردن، یادآوری، تصمیم گیری، یادگیری و تفکر اشاره کرد. به دلیل اساسی بودن این مشکلات زندگی افراد مبتلا، دچار اختلال شده و حتی فرزندان را برای برقراری ارتباط با والدین دچار مشکل می کند. از علائم مبتلا شدن سالمندان به آلزایمر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکل در صحبت کردن
- مشکل در درک صحبت های دیگران
- مشکل در تصمیمگیری
- مشکل در یادآوری خاطرات نه چندان دور و اطلاعات بخش کوتاه مدت ذهن
- افسردگی و کناره گیری از اطرافیان
- ایجاد مشکل در عملکرد حس بویایی، شنوایی و بینایی
- احساس بی قراری خصوصاً در شب
- مشکل در انجام فعالیت های روزانه؛ این مشکل در صورت پیشرفت بالای بیماری دیده میشود. در این حالت شخص در انجام فعالیت هایی چون استحمام، پوشیدن لباس، خوردن غذا و حتی راه رفتن دچار مشکل می شود.
بر اساس مطالعات پزشکی صورت گرفته توسط محققین در این زمینه، تاکنون هیچ درمانی برای بیماری آلزایمر کشف نشده است. اما با مراقبت های دارویی و غیر دارویی از این افراد میتوان روند پیشرفت بیماری را کندتر کرد تا زندگی برای شخص دلپذیرتر شود. البته بهترین انتخاب انسانها، پیشگیری از این بیماری نسبت به درمان آن است. انسان ها با رعایت نکات بسیار ساده می توانند سلامت خود را تضمین کنند. از جمله این نکات می توان به استفاده از رژیم غذایی مناسب (گوشت ماهی، میوه، سبزی، غلات و ادویه های خاص مثل زردچوبه) و داشتن فعالیت های جسمی و فکری کافی (پیاده روی، خواندن کتاب، معاشرت، مسافرت و حتی حفظ کردن یک شعر)، اشاره کرد. مراقبت سالمندان مبتلا به آلزایمر شناختی کامل از این بیماری و روش های درست مراقبت را می طلبد. آلزایمر یک بیماری پیش رونده است که در آن ذهن فرد دچار زوال شده و در ابتدا خود را با مشکل تکلم نشان می دهد. در این مرحله مشکل پیش آمده خیلی حاد نیست. اما به مرور زمان تصمیم گیری و حافظه شخص را دچار مشکل می شود.
در این مرحله افراد بیمار از نظر قابلیت درک خیلی قابل اطمینان نیستند و نباید حتی به مدت یک ساعت تنها بمانند. بنابراین حضور فرزندان یا مراقب به صورت دائم در کنار آنها الزامی است. این عمل تاثیر به سزایی در حفظ حس امنیت، آرامش و اعتماد به نفس آنان دارد. در صورت تنها بودن این افراد در منزل ممکن است مشکلات متعددی به دلیل فراموشی و عدم توان تصمیم گیری رخ دهد. مثل توجه نکردن به باز یا بسته بودن شعله های اجاق گاز، خارج شدن از منزل و فراموش کردن آدرس و گم شدن و موارد فراوان دیگر. اگر شرایط برای فرزندان به نحوی است که مجبورند منزل را برای مدتی ترک کنند، بهتر است آنان را به پرستار بسپارند. یکی دیگر از مشکلات دیگر که در صورت پیشرفت بیماری خود را نشان می دهد این است که فرد دچار پرخاشگری می شود؛ مانند خشونت کلامی و خشونت فیزیکی. علت این پرخاشگری را می توان از ناتوانی، احساس ترس و نفهمیدن کلام و منظور دیگران نسبت داد. تحمل این رفتارها برای فرزندان یا پرستار سالمند بسیار سخت است ولی آنها باید با صبر و حوصله عوامل تشدید کننده این رفتارها را از بین ببرند و حواس آنان را به موضوع دیگری پرت کنند. رفتارها باید از روی دلسوزی و مهربانی و به دور از ترحم باشد.
همچنین باید از تنبیه بدنی و استفاده از دارو برای سرکوب پرخاشگری باید خودداری گردد. علاوه بر این برقراری ارتباط کلامی با این بیماران بسیار دشوار است. سالمندان دچار فراموشی به سختی واژه مناسب برای بیان کردن را انتخاب می کنند ولی قبل از به زبان آوردن آن را فراموش می کنند. آنها تمرکز کافی برای یک گفتگوی بلند مدت و درک صحبت های طرف مقابل را ندارند. بنابراین پرستاران موظف اند به شکل صحیح و مناسب با آنها صحبت کنند. صحبت پرستاران نباید طولانی و سریع باشد. بلکه باید با آنان با جملات کوتاه و آرام صحبت کرد تا دچار سردرگمی و دستپاچگی نشوند و فرصت کافی برای فهم جملات را داشته باشند. گاهی می توان در کنار صحبت از اشاره با دست یا حرکت بدن برای فهم بهتر استفاده کرد. در صورت نفهمیدن جملات خود را چند بار تکرار کنید. ممکن است چند بار از شما سوألات مشابه بپرسند. با صبر و حوصله جواب آنان را بدهید. همچنین خنده رو بودن فرد هنگام صحبت باعث ایجاد حس آرامش و اطمینان در سالمند می شود.
در حد امکان از جملاتی که فراموشی فرد سالمند را گوشزد می کند خودداری شود؛ مثل “به یاد نمیآوری؟”. تا حد امکان جملات منفی نباید مورد استفاده قرار بگیرد. پرستاران و مراقبان باید گوش شنوایی باشند برای خاطرات آنها، هرچند این خاطرات تکراری باشند. به صحبت های آنان توجه کنید و متوجه نگرانی هایشان باشید. تشویق سالمند به انجام یک فعالیت حتی کوچک، باعث ایجاد شور و نشاط و حس اعتماد به نفس می شود. در پایان باید به این نکته توجه کرد که با وجود اینکه درمانی برای آلزایمر وجود ندارد، سالمندان مبتلایی که به حال خود رها نشوند و به خوبی مورد مراقبت و پرستاری قرار بگیرند، هنوز هم میتوانند در برخی فعالیت‌های اجتماعی شرکت کنند و زندگی شاد و عاشقانه ای را با اطرافیانشان تجربه کنند. اگر شما نیز چنین مشکلاتی در خانواده خود دارید و برای والدین سالمند خود به دنبال پرستار هستید می توانید با تماس با شرکت توان سلامت از خدمات ارزنده ما بهره ببرید. شرکت توان سلامت با برخورداری از پرستاران باتجربه و کاردان و همچنین با شناختی صحیح از این بیماران میتوانند شما را در مراقبت از عزیزانتان یاری کنند. میتوانید با ما مشکلات سالمند و بیمارتان را در میان بگذارید، ما بهترین شخص را برای التیام دردها و آرامش سالمند و بیمار شما معرفی خواهیم کرد.
