عموما سالمندی از سن ۶۵ سالگی اتفاق می‌افتد و طی آن تغییراتی در بدن رخ می‌دهد که غیر قابل بازگشت هستند. این تغییرات و دگرگونی‌ها در بدن همه‌ی افراد رخ می‌دهد اما زمان و مقدار آن متناسب با بنیه، تغذیه، ارث و سایر عوامل متفاوت خواهد بود. به همین خاطر است که می‌بینیم دو شخص در سن یکسان، از لحاظ میزان پیری با یکدیگر متفاوتند.
در کل به بخشی از زندگی که به طور طبیعی توام با کاهش توانایی‌های جسمانی است سالمندی می‌گویند. کم شدن این توانمندی‌ها و کم تحرکی و تغذیه نامناسب و هم چنین عدم استفاده از فرد آگاه و متخصص،در کمک به افراد سالمند باعث می‌شود که فرد سالمند با مشکلات زیادی مواجه شود و در ادامه منجر به پرداخت هزینه‌های گزاف خواهد شد تا مشکلات خود را بهبود بخشد.
در کل مراحل سالمندی را به سه بخش کلی زیر تقسیم می‌کنند:
– سالمندان جوان: سالمند در سنین ۶۵ تا ۷۴
– سالمندان پیر: سالمند در سنین ۷۵ تا ۸۴
– پیرترین سالمندان : سالمندان بالای ۸۵ سال
بالارفتن سن باعث کاهش توانایی‌ها خواهد شد البته این اتفاق به سرعت اتفاق نمی‌افتد بلکه به مرور ایجاد می‌شود تا سازگاری نیز به وجود آید.
مشکلات جسمی تاثیرات زیادی بر بعد روانی سالمند خواهد گذاشت. به همین خاطر ممکن است برای او اختلالات روانی هم ایجاد شود مانند:
اختلالات افسردگی، اضطراب و استرس، هذیان گویی، اعتیاد به مواد مخدر، مشکل در خواب شبانه، اختلالات شناختی یا دمانس.
در این پست سعی داریم دمانس را معرفی کرده و شما را با آن آشنا کنیم.
نشانه‌های ابتلا به بیماری دمانس یا زوال عقل
مشکلات حافظه‌ای
اگر مشاهده کردید که سالمند شما وسایل و اشیا را در جایی غیر از جای همیشگی خود قرار می‌دهد، قرار ملاقات یا ویزیت پزشک را فراموش می‌کند، داروها یا غذای خود را سر ساعت مقرر نمی‌خورد، یک سوال را چندین بار می‌پرسد، اسامی را به خاطر نمی‌آورد و … یعنی ممکن است سالمند دچار دمانس یا در خطر ابتلا به آن می‌باشد.
مشکلات در صحبت کردن
اگر مشاهده کردید فرد سالمند نمی‌تواند به خوبی جمله بسازد و همیشه حرفی را که می‌خواست بزند را از خاطر می‌برد، یعنی دچار مشکلاتی شده است. زیرا افرادی که حافظه‌ی کوتاه مدت آنها کاهش یافته است، نمی‌توانند واژه‌های مناسب برای بیان منظور خود بیابند و به همین خاطر در جمع کردن جمله دچار مشکل می‌شوند.
مشکلات در خواندن کتاب یا نوشتن متن
وقتی توانایی صحبت کردن کاهش می‌یابد، به تبع آن توانایی مطالعه و خواندن هم کاهش می‌یابد.
از بین رفتن احساسات، لذت‌ها و علایق
از آنجایی که سالمندی با افول توانایی‌های جسمانی همراه است، به همین خاطر شخص سالمند احساس می‌کند که به درد جامعه نمی‌خورد و هر علاقه و اشتیاقی را داشت را از دست می‌دهد.
هذیان گویی یا افکار هذیانی
پس از این که زوال عقل به تدریج شروع شد، کم کم و با مرور زمان تفکرات بدبینانه و هذیانی هم آغاز خواهد شد. وقتی مدتی از این واقعه می‌گذرد، به شدت این گونه بدبینی‌ها افزوده می‌شود و فرد سالمند در شرایط بدتری قرار می‌گیرد.
اختلالات جنسی
پژوهش‌های اخیر در رابطه با ارتباط بین سن و کاهش یا افزایش میل جنسی نتوانسته است رابطه‌ی معنی داری بیابد. اما در مجموع اکثر این بیماران دچار کاهش میل جنسی خواهند شد.
تغییرات در شخصیت فرد مبتلا به آلزایمر
در هر صورت مغز فرد مبتلا به زوال عقل تغییر می‌کند اما جالب است بدانید که این تغییرات در هر شخص متفاوت خواهد بود. مثلا ممکن است بعد از زوال عقل، فرد خجالتی و گوشه گیر به فردی با تحرک ، نا آرام و بی ثبات تبدیل شود و یا این که فردی که پر از جنب و جوش بوده است دچار گوشه گیری و انزوا شود.
بروز رفتارهای کودکانه
از آنجایی که زوال عقل منجر به از بین رفتن تفکرات و تجارب پیشین فرد مبتلا خواهد شد، به همین خاطر ممکن است فرد مبتلا از خود رفتارهای کودکانه و اولیه نشان دهد.
همه‌ی این عوامل در کنار هم دیگر قرار می‌گیرند تا فرد سالمند نتواند از عهده کارهای شخصی خود بربیاید و به همین خاطر نیاز به کسی دارد تا کارهای او را انجام دهد.
ممکن است بخواهید بدون مراجعه به پزشک متوجه شوید که سالمند شما دارای زوال عقل است یا خیر. در این جا به چند روش برای این کار خواهیم پرداخت البته باید بدانید که نتیجه نهایی با پزشک مشخص خواهد شد.
می‌توان برای این کار از آزمون‌های حافظه بهره برد. آزمون های حافظه شامل موارد زیر است:
– از سالمند خود بخواهید که سه شیء را نام ببرد و سپس بلافاصله باز هم آنها را نام ببرد. پس از گذشت سه دقیقه دوباره از سالمند بخواهید که این اشیاء را به خاطر بیاورد.
– روزهای هفته یا ماه های سال را معکوس نام ببرد.
– بتواند تاریخ امروز را بگوید.
روش های پیشنهادی برای مراقبت از فرد سالمند
– همیشه یک کاغذ در جیب یا کیف خود داشته و درآن آدرس منزل یا تلفن همراه یکی از نزدیکانش در آن وجود داشته باشد.
– یک دفترچه یادداشت به همراه یک کاغذ داشته و کارهای خود مانند زمان صرف غذا، خوردن دارو و … را یادداشت کند.
– باید یک تقویم داشته باشد که در آن کارهای مهم و رویدادها را بنویسد.
– می‌توانند روزهای هفته را در تقویم خط بکشند تا متوجه گذر زمان شوند.
– حل جدول، بازی‌های فکری، شطرنج و هر چیزی که در ذهن او فعالیت ایجاد کند.
– زوال عقل باعث گوشه گیری و گوشه گیری مسبب افسردگی است به همین خاطر باید به این نکته توجه کنیم که بایستی مراقب روند درمان بیماری‌های روحی او نیز بود.
مواردی که اطرافیان و خانواده‌ی فرد مبتلا به زوال عقل باید به آنها توجه کنند:
– پرخاشگری و بدخلقی آن ها نباید جدی گرفته شود و تا جایی که می‌توان باید او را درک کرد.
– وسایل و چیدمان خانه باید به صورتی باشد که فرد مبتلا دچار آسیب جسمی نشود.
– پرستار سالمند می‌تواند در نگهداری از فرد سالمند مبتلا به زوال عقل بسیار کمک کننده باشد.
– پرستار کودک می‌تواند با تکرار و صبوری باعث شود فرد سالمند چیزها را بهتر به خاطر سپارد.
– باید از جابه جا کردن وسایل خانه خصوصا وسایل شخصی خود بیمار خودداری کرد.
– بهتر است بیمار به جاهای ناشناس نرود.
حال با توجه به اطلاعاتی که دریافت کردید می‌توانید تصمیم بگیرید که برای سالمند مبتلا به دمانس خود چه کنید؟ هر خانواده‌ای شرایط مخصوص به خود را دارد اما یکی از بهترین روش‌ها استخدام یک پرستار سالمند مجرب می‌باشد. مجموعه مراقبتی و پرستاری توان سلامت در همین راستا اقدام به اعزام پرستار سالمند می‌نماید.